کیفیت محیط شهری: دیدگاه ادراک محیطی مطالعه موردی محله نارمک منطقه چهار شهرداری تهران

Authors

  • احمد زنگانه دانشگاه خوارزمی
  • طهمورث بهروزی نیا دانشگاه خوارزمی
Abstract:

رشد سریع شهرها به خصوص شهرهای بزرگ، با ویژگی‌هایی چون، تمرکز زیاد جمعیت و فعالیت‌ تاثیرات منفی بر محیط شهری داشته است. از طرف دیگر، وقوع بحران‌های زیست محیطی و تضعیف بنیان‌های محیط زیست جهانی در مطرح شدن "کیفیت محیط" به عنوان بخشی از مفهوم همه‌جانبه‌ی" کیفیت زندگی" موثر بوده است. در چنین شرایطی و با توجه به برآوردن نیازها و انگیزه‌های اساسی انسان در محیط‌های شهری، مفهوم کیفیت محیط شهری در ادبیات شهرشناسی، برنامه‌ریزی، طراحی و مهندسی شهری مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مقاله، سنجش کیفیت محیط شهری محله نارمک و شناخت شاخص‌های تاثیرگذار بر کیفیت محیط شهری این محله است. در این راستا به منظور گردآوری داده‌ها از روش‌های کتابخانه‌ای و پیمایشی بهره گرفته شده است. جامعه آماری این تحقیق 380 مورد از ساکنان محله نارمک بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش‌‌های آزمون T تک نمونه‌ای و رگرسیون چندگانه در محیط نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بر خلاف برداشت‌های ظاهری، محیط شهری محله نارمک از کیفیت بالایی برخوردار نبوده و ساکنان محله رضایت بالایی از کیفیت محیط شهری محله ندارند. در میان شاخص‌ها و زیرشاخص‌های مورد بررسی تنها زیرشاخص‌های سازمان دسترسی و راه‌ها، خدمات تجاری و حمل و نقل، کیفیت سلامت محیطی و محیط داخلی واحد مسکونی از کیفیت مناسبی برخوردارند. در سطح ویژگی‌های کالبدی ـ فضایی بیش‌ترین تاثیر مربوط به زیرشاخص سازمان دسترسی و راهها(518/0=β)، در سطح ویژگی‌های عملکردی ـ ساختاری بیش‌ترین تاثیر مربوط به زیرشاخص خدمات رفاه اجتماعی(531/0=β) و در سطح ویژگی‌های محتوایی بیش‌ترین تاثیر مربوط به زیرشاخص سلامت محیطی(680/0=β) است . در سطح محیط سکونتی نیز بیش‌ترین تاثیر مربوط به زیرشاخص محیط داخلی(569/0=β) است . این یافته‌ها در چارچوب دیدگاه شناختی ـ روانشناسی حاکی از آن است که در میان شاخص‌های مورد بررسی، بعضی شاخص‌ها تاثیر بیشتری در تصور ذهنی ایجاد شده در بین ساکنان در رابطه با کیفیت محیط شهری محله نارمک دارند. میزان اهمیت شاخص‌ها از فردی به فرد دیگر و از محله‌ای به محله دیگر متفاوت است که مبنای آن فرایند ادراک محیطی فرد از محیط زندگی خود است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش کیفیت محیط شهری منطقه چهار شهرداری تهران (بررسی مقایسه ای محله های نارمک و خاک سفید)

امروزه تغییر نگاه کالبدی _ کارکردی در برنامه ریزی ها به ویژه برنامه ریزی شهری به دیدگاهی فراگیرتر و متضمن مفاهیم اجتماعی و رفاه عمومی و نیز تقویت بنیان های زیست محیطی و ارتقاء کیفیت زندگی، بسیار ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق کیفیت محیط شهری محله های نارمک و خاک سفید، واقع در منطقه چهار شهرداری تهران مورد سنجش قرار گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر اکتشافی (در دو سطح توصیفی و تحلیلی) و تکنیک آن ...

15 صفحه اول

بررسی نقش نفوذپذیری در ارتقاء کیفیت محیط محله (مطالعه موردی: محله‌ی نارمک تهران)

پرداختن به ارتقاء کیفیت­محیط، از مهمترین رسالت­های شهرسازان است. مقاله­ی حاضر بر نقش نفوذپذیری در ارتقاء کیفیت­محیط در مقیاس محله تأکید دارد. جهت­گیری­های متناقضی در خصوص تأثیر نفوذپذیری بر کیفیت­محیط دیده می­شود؛ فلذا این پژوهش با بررسی ابعاد نفوذپذیری و واکاوی اثرات مثبت و منفیِ آن بر کیفیت­محیط، درصدد پاسخگویی به این ابهام بوده است. نتایج حاکی از آن است که با اتخاذ دیدگاهی منعطف می­توان ناهمس...

full text

بررسی نقش نفوذپذیری در ارتقاء کیفیت محیط محله (مطالعه موردی: محله ی نارمک تهران)

پرداختن به ارتقاء کیفیت­محیط، از مهمترین رسالت­های شهرسازان است. مقاله­ی حاضر بر نقش نفوذپذیری در ارتقاء کیفیت­محیط در مقیاس محله تأکید دارد. جهت­گیری­های متناقضی در خصوص تأثیر نفوذپذیری بر کیفیت­محیط دیده می­شود؛ فلذا این پژوهش با بررسی ابعاد نفوذپذیری و واکاوی اثرات مثبت و منفیِ آن بر کیفیت­محیط، درصدد پاسخگویی به این ابهام بوده است. نتایج حاکی از آن است که با اتخاذ دیدگاهی منعطف می­توان ناهمس...

full text

سنجش کیفیت محیط سکونت در محله نارمک تهران

کیفیت محیط مفهومی است جذاب و درعین‌حال مفهومی چندبعدی و پیچیده که توافق عامی درباره‌ی آن وجود ندارد. بااین‌حال اندیشمندان در این باب متفق‌القول هستند که شاخص‌های عینی و ذهنی برای تعریف آن باید به‌صورت همزمان در نظر گرفته شوند. رشد شتابان نوسازی بافت‌های فرسوده و آنچه ما شاهد آن هستیم، نشان از توجه به نوسازی و غفلت از فضاها و مکان‌های شهر و روابط بین آن‌ها در این بافت‌ها توسط مراجع ذی‌نفوذ می‌ده...

full text

بررسی پایداری محله های شهری (مطالعه موردی: منطقه 19 شهرداری تهران)

دیدگاه توسعۀ محله‌ای پایدار، رویکرد نوینی را تقویت می‌کند که در آن حل مشکلات شهری در بازگشت به مفهوم محله به‌عنوان سلول‌های حیات شهری تصور می‌شود. هدف کلی این پژوهش بررسی پایداری محلات سیزده‌گانۀ منطقۀ 19 شهرداری تهران است. بدین منظور شاخص‌های‌ اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی سنجیده شدند. با توجه به مؤلفه‌های تحت بررسی و ماهیت کاربردی تحقیق، روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. اطلاعات مورد...

full text

رابطه‌ی بین کیفیت فضاهای کالبدی و کارکردهای اجتماعی مطالعه موردی: منطقه 19 شهرداری تهران(محله احمدیه)

هدف این تحقیق بررسی تاثیر کیفیت فضاهای کالبدی بر رفتار اجتماعی است. این تحقیق به لحاظ روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و به لحاظ ماهیت تحقیق، از نوع کاربردی می باشد. برای گرداوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شد. در روش اسنادی با مراجعه به کتابخانه ها، طرح ها اطلاعات مورد نیاز فیش برداری شد. در روش میدانی، پرسش نامه و مصاحبه با مسؤولین ابزار گرداوری اطلاعات بود. جامعه آماری ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 22

pages  1- 22

publication date 2014-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023